- Κηφισός
- Ονομασία ποταμών της Ελλάδας.
1. Ποταμός (60 χλμ.) της ανατολικής Στερεάς Ελλάδας, ο οποίος σήμερα ονομάζεται Μαυρονέρι. Πηγάζει από τους πρόποδες του Παρνασσού και καταλήγει στη βοιωτική πεδιάδα, την οποία αρδεύει. Ο Κ. δέχεται δύο παραπόταμους: τον Χάραδρο ή Κακόρεμα και τον Πίνδο. Τα πλεονάζοντα νερά του ποταμού εκβάλλουν στον Ευβοϊκό κόλπο. Η άρδευση των περιοχών που βρίσκονται στην περιοχή που διασχίζει ο Κ. γίνεται με υδραντλίες, η οικονομική σημασία όμως του ποταμού είναι μικρή.
2. Ο κυριότερος ποταμός (20 χλμ.) του αττικού λεκανοπεδίου, ο οποίος δέχεται τα νερά όλων των γύρω βουνών. Πηγάζει κυρίως από τις νότιες πλαγιές της Πάρνηθας και από τις δυτικές υπώρειες της Πεντέλης (από τον Κοκκιναρά, Α της Κηφισιάς, που πήρε την ονομασία της από τον ποταμό). Αρχικά ρέει προς τα Δ, μετά κατευθύνεται Ν, ρέει κοντά στη Μεταμόρφωση και κατόπιν διέρχεται από την Κολοκυνθού· ύστερα συνεχίζει τον ρου του ΝΔ και εκβάλλει στον Φαληρικό όρμο. Η κοίτη του έχει σχεδόν εξ ολοκλήρου καλυφθεί. Παλαιότερα, ο Κ. ενωνόταν με τον Ιλισό κοντά στον Άγιο Ιωάννη Ρέντη, σήμερα όμως οι κοίτες των δύο ποταμών δεν συναντώνται. Στην αρχαιότητα, ο Κ. είχε μάλλον περισσότερα νερά. Τον τιμούσαν ως θεό και πίστευαν ότι μία εγγονή του, η Πραξιθέα, ήταν σύζυγος του Ερεχθέα. Λατρεία του Κ. υπήρχε στο Φάληρο και στον Ωρωπό.
3. Μικρός ποταμός του Θριάσιου πεδίου και της περιοχής της Οινόης, γνωστός και ως Ελευσίνιος Κ. Πηγάζει από τους πρόποδες του Κιθαιρώνα και εκβάλλει στον κόλπο της Ελευσίνας. Ο Κ. καλείται επίσης Σαρανταπόταμος, λόγω των πολλών χειμάρρων και ρυακιών που τον σχηματίζουν. Στα Β της Ελευσίνας διακρίνεται διοχετευτικό πρόχωμα, πιθανό έργο του αυτοκράτορα Αδριανού, κατασκευασμένο για να εμποδίζει τα νερά που έρχονταν από Δ και για να προφυλάσσει την πόλη από πλημμύρες.
Τμήμα του Κηφισού ποταμού στην Αττική (φωτ. ΑΠΕ).
Ο Βοιωτικός Κηφισός στην Κωπαΐδα.
* * *ο (Α Κηφισός και δωρ. τ. Καφισός)(η γραφή με -σσ- απαντά συχνά σε κώδικες, αλλά από τις Αττικές Επιγρ. και από το ότι δεν απαντά τύπος Κηφιττός βεβαιώνεται ως ορθτ. ο τ. Κηφισός)ονομασία ποταμών που διατηρείται ώς σήμερα.
Dictionary of Greek. 2013.